Duurzaam Alkmaar

Interne nieuwsupdate 2 Juni 2020

We inspireren, motiveren en enthousiasmeren elkaar om het programma Duurzaam Alkmaar in de praktijk te brengen. Het verzamelen en delen van kennis en het opdoen van ervaring is daarbij essentieel. Via deze nieuwsupdate delen we onze vorderingen.


Participatie in het project Energieleverend Geluidsscherm


Alkmaar voorbeeldstad in Europees project POCITYF

VOORWOORD

Peter van den Dries, Programmamanager Duurzaam Alkmaar

Omgaan met de planeet in het 'nieuwe normaal' We belanden nu midden in de coronacrisis. Een goed moment voor zelfreflectie: als mens, als maatschappij en als economie. Wat leren we van deze crisis? En hoe passen we de lessen in het ‘nieuwe normaal’ toe, nu het ‘oude normaal’ niet meer volstaat? We moeten met z’n allen in de spiegel kijken en nagaan hoe we de planeet behouden voor toekomstige generaties. Global Goals als leidraad Het Duurzaamheids-denken, met als referentie de Global Goals van de Verenigde Naties, is een mooie leidraad voor de toekomst. Zo ontwikkelen we als gemeenten wereldwijd een gemeenschappelijke koers. We zoeken in de 17 Global Goals steeds naar kansen voor verbetering van de leef-kwaliteit van de inwoners van Alkmaar. Voor meer informatie zie www.sdgnederland.nl.

En nu aan de slag! Op 28 mei gaf de gemeenteraad unaniem goedkeuring aan het Programma Duurzaam Alkmaar 2020-2024 en het Energieleverend Geluidscherm bij de kruising Schagerweg/Nollenweg/Huiswaarderweg. De plannen vroegen vele maanden voorbereiding en kunnen nu worden uitgevoerd!

01 Concept regionale energiestrategie opgeleverd Peter van Dorsten

ENERGIE

De concept regionale energiestrategie (RES) Noord-Holland Noord is door het programmabureau opgeleverd en te zien op de website www.energieregionhn.nl. In de concept RES-deelregio Alkmaar is tot het jaar 2030 de opwek van duurzame energie voorzien van 0,42 Twh. Dat is ruim vier keer zo veel dan nu duurzaam wordt opgewekt in de regio.

RES-zoekgebieden Op de onderstaande kaart zie je de RES-zoekgebieden voor de opwek van duurzame energie uit zon en wind. Inwoners van de gemeente Alkmaar leverden tijdens de 3 bijeenkomsten eind januari een belangrijke bijdrage. In de fase naar de definitieve RES worden de zoekgebieden en locaties voor de opwek van duurzame energie concreet gemaakt. Ook hierbij zijn inwoners betrokken. In de gemeente Alkmaar zijn de zoekgebieden voor zonne-energie: zon op grote daken op bedrijventerreinen, zon op parkeerplaatsen, zon op geluidsschermen langs de ring en zon langs de A9. Op bedrijventerrein Boekelermeer is ruimte opgenomen voor een extra windmolen.

02 Voorlopige cijfers CO2-Prestatieladder Rik Kunst

ENERGIE

CO2-footprint gemeentelijke organisatie Voor de CO2-Prestatieladder verzamelen we de laatste gegevens van het energiegebruik van de gemeentelijke organisatie ofwel de gemeente Alkmaar. Die bestaat onder andere uit de gemeente zelf, Stadswerk en Alkmaar Sport. De gegevens van deze organisaties samen vormen de totale CO2-footprint. 2018 is het basisjaar omdat daarvan inmiddels de meeste gegevens beschikbaar zijn. Bij de gegevensverzameling zoeken we naar de processen waarbij energie verbruikt wordt, bijvoorbeeld het elektra- en gasverbruik van het vastgoed en het brandstofverbruik van het wagenpark. Maar ook het elektraverbruik van openbare verlichting, pompen en gemalen. Inzicht binnen de gehele organisatiegrens is de eerste stap. Daarna bepalen we waar de CO2-uitstoot gereduceerd kan worden.

Zicht op energieverbruiken die makkelijk worden vergeten? Neem contact op met mij via RKunst@Alkmaar.nl.

03 Participatie in het project Energieleverend Geluidsscherm Julia Mölck

ENERGIE

''Ik betrok ze bij de risicoanalyse en met resultaat: een concreet overzicht van risico’s''

De eerste fase verliep moeizaam Zo’n drie jaar terug keek de gemeente met de inwoners naar de haalbaarheid van een geluidsscherm. Inwoners lobbyen hierover al 15 jaar. Ze richtten zelfs een belangenorganisatie op: de BBG. De eerst fase van samenwerking met de inwoners verliep moeizaam. Nieuwsgierige en betrokken inwoners Sinds ongeveer een jaar ben ik projectmanager van het Energieleverend Geluidsscherm. Ik neem ze mee in alle stappen die de gemeente zet, deel de risico’s, betrek ze bij afwegingen en vier mijlenpalen. Ik neem de tijd voor de vergaderingen met de BBG. Het eerste kwartier gaat over koetjes en kalfjes, daarna de voortgang van het project. Bij dit agendapunt vragen de inwoners mij het hemd van m'n lijf. Alles, maar dan ook alles vinden ze interessant. Ik moet er dan een beetje op letten dat ik geen vertrouwelijke informatie prijsgeef of beloftes maak. Alle treden van de participatieladder Alle vijf de treden van de participatieladder zijn terug te zien in dit project: informeren, raadplegen, adviseren, coproduceren en meebeslissen. De gemeente organiseerde bijvoorbeeld in coproductie met de BBG een bewonersinformatiebijeenkomst. En inhoudelijk adviseert de BBG over de uitvoering – in eerste instantie over het schetsontwerp van het scherm. Daarbij dachten ze mee over vragen als: wat wordt de precies de locatie van het frame met zonnepanelen? En, worden de hoeken van de kruispunten wel of niet meegenomen in het ontwerp?

De BBG vormt de linking pin naar inwoners in de buurten. Ik zie de inwoners als waardevolle en constructieve partners. De BBG adviseerde regelmatig zeer specifiek en hielp me meerdere keren aan belangrijke informatie. Ik betrok ze bij de risicoanalyse, en met resultaat: een concreet overzicht van risico’s. Ook nu in de coronatijd blijven wij in contact. Eerder kwamen de inwoners naar het stadhuis om te vergaderen, nu zullen we dat digitaal via Teams doen. Ik waardeer dat ze zich zo flexibel opstellen en op `het terrein van de gemeente` bij elkaar komen.

Groen licht van de gemeenteraad Op 28 mei stemde de gemeenteraad in met het Energieleverend Geluidsscherm. Daarmee bereikt de bewonersgroep haar doel. Ik heb ze gevraagd om samen door te gaan. Met alle plezier willen ze aan de bal blijven in de volgende fase van het project: Ontwerp & Design.

04 Innovatief communiceren Linda van Velthuizen en Richard Schuijt

WONEN

Samenwerking Duurzaam Bouwloket

Duurzaam Bouwloket is een energieloket dat inwoners helpt voorbereiden op een duurzame toekomst. Inwoners ontvangen er advies over duurzaamheidsmaatregelen, betrouwbare uitvoerende bedrijven en subsidieregelingen. De gemeente Alkmaar werkt al een tijd succesvol samen met het loket. Regelmatig wordt er ook proactief gecommuniceerd, bijvoorbeeld doormiddel van informatieavonden.

Webinar in plaats van informatieavond

Al 9 jaar organiseren de gemeente Alkmaar en Duurzaam Bouwloket bijeenkomsten over het verduurzamen van woningen. De maatregelen rondom het coronavirus vragen om een creatieve oplossing. Die is gevonden in een webinar. Het moet blijken hoe het in de praktijk uitpakt, maar er ligt een kans voor inwoners die normaal geen informatieavond bijwonen. Zij winnen nu informatie in vanuit huis achter hun laptop. Naast dat het makkelijk is om aan te haken, hopen we dat deze oplossing bijdraagt aan het bereiken van een breder publiek, zoals jongeren. De eerste webinar is voor de wijk Oudorperpolder.

Doe Duurzaam - Bus Duurzaamheid

Als onderdeel van de campagne 'Doe duurzaam' is het plan om een klein expertisecentrum op wielen door Alkmaar te laten rijden. Het is een manier om laagdrempelig advies te geven over energiebesparing. Denk aan simpele ingrepen in en om het huis, zoals: radiatorfolie, tochtstrips en brievenbusborstels. De bus komt op meerdere momenten en in verschillende wijken in Alkmaar te staan. Hopelijk bereikt de bus de wijken in het najaar. Uiteraard houden we rekening met de coronamaatregelen. Op dit moment werken we aan de verdere ontwikkeling van de bus.

05 Alkmaar voorbeeldstad in Europees project POCITYF Karin Verbeek en Tim Faassen

ENERGIE

Doel: eerste CO2-neutraal werelddeel in 2050

POCITYF is een project dat historische steden helpt groener, slimmer en leefbaarder te maken voor hun inwoners. Het wordt uitgevoerd middels subsidie van de Europese Unie en maakt deel uit van Horizon2020 (het Europese onderzoek & innovatie programma). Alkmaar speelt samen met Évora (een Portugese stad) een belangrijke rol, want zij zijn voorbeeldsteden, ook wel lighthouse cities genoemd, in het project. De twee steden ontwikkelen nieuwe duurzame oplossingen en zes andere deelnemende steden kijken hoe deze innovatieve oplossingen ontwikkelen en passen die vervolgens ook toe. Het gaat om de steden Bari, Celje, Granada, Hvidovre, Ioannina en Ujpes. POCITYF wil op die manier bijgedragen aan de energietransitie die vanuit het Klimaatakkoord is gesteld. POCITYF wil een ultiem doel bereiken: het eerste CO2-neutraal werelddeel in 2050.

Samenwerking

De gemeente Alkmaar heeft een coördinerende taak in het project en werkt nauw samen met meerdere partners, waaronder de woningcorporaties Woonwaard en van Alckmaer, Duurzaam Bouwloket, HVC, Connexxion, Alliander, TNO, InHolland, Neroa, Feran, Rijksuniversiteit Groningen en New Energy Coalition.

De 4 deelprojecten in Alkmaar

Alkmaar ontwikkelt de duurzame technologieën in Westrand; Bloemwijk, De Hoef en Olympiapark. De oplossingen zijn onderverdeeld in vier deelprojecten. Naast deze deelprojecten zijn ook kleine projecten in ontwikkeling, bijvoorbeeld een solar road. De technische innovaties kunnen in een latere fase worden gebruikt voor duurzame ontwikkeling van andere gebieden in Alkmaar, zoals de Kanaalzone.

Bekijk de deelprojecten

Verduurzaming sportcomplex De Meent

55 nieuwe duurzame huizen Bloemwijk

Renovatie flatgebouw van der Veldelaan

Expertisecentrum Duurzaam Bouwloket

Overtollige duurzame energie delen

Alkmaar en de andere deelnemende steden gaan een stap verder dan alleen duurzame energie produceren, zij ontwikkelen Energie Positieve Gebieden. Dat houdt in: gebieden (of gebouwen) die meer duurzame energie produceren dan dat ze zelf gebruiken, en hun overtollige energie aan omliggende gebouwen geven.

Benieuwd naar de plannen van de ander steden of meer informatie over POCITYF? Lees meer op www.pocityf.eu

06 Succesvol samenwerken Cees Groot

ONDERNEMEN

Succesvol landbouwproject Bij akkerbouwbedrijf Barendregt Agro in Schermerhorn zijn 1.480 zonnepanelen geïnstalleerd. Dit is een voorbeeld voor Land- en Tuinbouworganisatie wat betreft het verduurzamen van de akkerbouw. Om volledig aardgasvrij te zijn, is naast de zonnepanelen ook een warmtepomp toegepast. Andere bedrijven in het buitengebied kunnen ook worden ondersteund om te investeren in zonnepanelen en warmtepompen. Subsidieaanvraag Groene Walvis Coöperatie Graf - De Rijp, die onderdeel uitmaakt van de Groene walvis, heeft bij de provincie Noord-Holland een subsidieaanvraag ingediend. De subsidie is voor een uitgebreid onderzoek van de productie en ontwerp van infrastructuur wat betreft levering van waterstof aan het dorp Graft –De Rijp. De aanvraag is gedaan onder het project warmtetransitie woonwijken. Graft De Rijp en Boekelermeer wisselen kennis uit over de waterstofprojecten, mede door inzet van ontwikkelingsbedrijf New Energy Coalition.

Subsidie zonnepanelen voor bedrijven De gemeente Alkmaar leverde in 2019 al subside waardoor bedrijven in Boekelermeer, Overdie en Beverkoog in ongeveer 15.000 zonnepanelen plaatsten en andere duurzame energiebronnen toepasten. Zie de onderstaande foto. Op dit moment wordt een nieuwe inkoopronde in 2020 voorbereid. De gemeente ondersteunt het project met inzet van expertise en levert subsidie om bijeenkomsten voor de bedrijven te organiseren. Naast inkoop van zonnepanelen wordt een handelsplatform opgezet én een eerste pilot voor productie waterstof.

Campagne & Informatie

Campagne ‘Doe Duurzaam’

De landelijke campagne ‘Iedereen doet wat’ roept mensen op om een bedrage te leveren om Nederland Duurzamer te maken. Inwoners van de gemeente Alkmaar worden nog eens extra gestimuleerd via de campagne ‘Doe Duurzaam’, met gerichte, praktische tips en een verwijzing naar informatie over de ondersteunings- en subsidiemogelijkheden die specifiek in hun eigen regio te vinden zijn. De campagne richt zich op dit moment op het thema ‘Wonen’ en heeft als doel de energievraag terug te dringen door inwoners te stimuleren om energiebesparende maatregelen te nemen.

Informatie online

Elke Alkmaarder krijgt met het thema duurzaamheid te maken. Het is de taak van Gemeente Alkmaar om inwoners op weg te helpen; we verschaffen duidelijkheid en zorgen ervoor dat inwoners weten wat zij zelf kunnen doen om hun bijdrage te leveren aan een duurzame, klimaatbestendige, groene en schone gemeente. Dat roept uiteraard vragen op. Op www.alkmaar.nl/duurzaamwonen is al veel informatie verzameld. Begin maart is de nieuwe website live gegaan, met nog meer informatie voor particulieren over energiebesparing en verduurzaming van hun woning.

Bedankt!

De volgende update in uw e-mailinbox?

Mail uw e-mailadres naar duurzaam@alkmaar.nl